Nghiên cứu ứng dụng enzyme lipase từ mủ đu đủ để làm giàu DHA và EPA của dầu cá hồi.

Abstract

Hiện nay, trên thế giới có nhiều phương pháp để cô lập và làm giàu omega 3, trong đó phương pháp sử dụng enzyme mang nhiều ưu điểm vượt trội. Tuy nhiên, hầu hết các enzyme được nghiên cứu chủ yếu là sử dụng enzyme lipase từ vi sinh vật, trong khi đó lipase từ thực vật tuy chỉ chiếm một phần nhỏ trong nền công nghiệp sản xuất enzyme nhưng với nhiều ưu điểm như giá thành thấp, là enzyme cố định tự nhiên và được sử dụng trực tiếp như chất xúc tác sinh học ở dạng chế phẩm thô nên việc nghiên cứu và ứng dụng loại enzyme này là thực sự cần thiết. Trong nghiên cứu này, sinh viên tiến hành thu nhận enzyme lipase thô từ mủ đu đủ và ứng dụng những đặc tính, tính đặc hiệu của lipase đã được xác định trong các nghiên cứu trước đó để làm giàu DHA, EPA của dầu cá hồi. Với mục đích làm giàu DHA, EPA dưới dạng các glyceride, đảm bảo quá trình bảo quản đồng thời tăng khả năng hấp thụ, quá trình thực hiện gồm 3 bước: xà phòng hóa dầu cá hồi với kiềm mạnh và axit hóa trở lại để thu nhận axit béo tự do; tiếp theo, dùng phương pháp kết tủa bằng ure để loại bỏ các axit béo no, thu nhận các axit béo không no nhiều nối đôi PUFA; cuối cùng, thực hiện phản ứng este hóa có xúc tác lipase để tổng hợp glycerides có nồng độ DHA, EPA cao. Kết quả nhận được như sau: Nồng độ EPA, DHA trước phản ứng este tương ứng là 0,176M, 0,44M. Nồng độ EPA, DHA sau phản ứng este tương ứng là 0,061M, 0,11M. Hiệu suất chuyển hóa phản ứng DHA, EPA lần lượt là 75,5%, 65,34%. Ngoài ra, để tăng hiệu suất chuyển hóa DHA, EPA, các phản ứng lần lượt được thực hiện tối ưu hóa. Đầu tiên, tối ưu phản ứng tạo phức axit béo với ure gồm 2 yếu tố: tỉ lệ ure: axit béo FFA từ 3:1 -5:1 (w/w), thời gian phản ứng 8-24 giờ và tìm ra điều kiện tối ưu để đạt được kết tủa lớn nhất (2,76g) khi thời gian phản ứng là 8h và tỉ lệ ure: axit béo FFA là 3:1. Tiếp theo, tiến hành khảo sát sự ảnh hưởng hàm lượng nước ban đầu đến hiệu suất phản ứng este có lipase xúc tác và tìm ra hàm lượng nước tối ưu là 2% (trên tổng thể tích).