Nghiên cứu cảm ứng tạo rễ in vitro sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis Ha et Grushv.)

Abstract

Sâm Ngọc Linh đang phải đối mặt với nguy cơ khan hiếm ngoài tự nhiên bởi giá trị cao và điều kiện phát triển khắc nghiệt cùng với thời gian sinh trưởng lâu, nhằm đánh giá ảnh hưởng của một số yếu tố đến khả năng tạo rễ và tích lũy các hợp chất thứ cấp ở điều kiện in vitro, làm cơ sở cho việc xây dựng quy trình sản xuất sinh khối Sâm Ngọc Linh, chúng tôi đã nghiên cứu được: Điều kiện khử trùng vào mẫu với mẫu sâm Ngọc Linh ngoài tự nhiên dùng HgCl2 0,1% để khử trùng lần lượt theo các khoảng thời gian 5, 6 và 7 phút và sau 10 ngày kết quả cho thấy rằng HgCl2 0,1% có hiệu quả trong việc khử trùng mẫu lá trong thời gian xử lý 7 phút tỷ lệ mẫu sống cao nhất là 89,48% với tỷ lệ mẫu chết thấp nhất là 0.87%, và đối với mẫu cuống lá trong thời gian khử trùng 6 phút tỷ lệ mẫu sống cao nhất là 77.16% với tỷ lệ mẫu chết thấp nhất là 0.94% . Các tổ hợp môi trường MS có bổ sung 4 loại auxin IAA, 2,4-D, IBA, NAA kết hợp với Kinetin được nghiên cứu đánh giá khả năng phát triển tế bào mô sẹo và sự hình thành rễ bất định, trong đó môi trường IBA 5mg/l kết hợp Kinetin 0.1mg/l cho tỉ lệ rễ bất định cao nhất đạt 75% với số rễ/ mẫu cao nhất đạt 5.17 ±2.5, chiều dài rễ trung bình 7.15 ± 5.3 và khối lượng tươi đạt 23.0 ± 8.0. Nghiên cứu tiến hành đánh giá ảnh hưởng của điều kiện chiếu sáng đến sự phát triển của tế bào sâm Ngọc Linh, trong đó các nguồn ánh sắc đơn sắc khác nhau Tr (100 % ánh sáng trắng); X (100 % ánh sáng xanh); Đ (100 % ánh sáng đỏ); T (100% tối) với thời gian chiếu sáng 16 giờ/ngày, cường độ chiếu sáng 2.000 lux, nhiệt độ 25 ± 2 °C, độ ẩm trung bình khoảng 55 – 60 %. Kết quả thu được cho thấy ánh sáng đơn sắc khác nhau tác động khác nhau lên sự hình thành mô sẹo sâm Ngọc Linh nuôi cấy in vitro, trong đó ánh sáng Đ có khối lượng tươi 9,791g và khối lượng khô 0,6575g cao vượt trội hơn hẳn các nguồn ánh sáng còn lại, kết quả cho thấy ánh sáng đỏ có tiềm năng ứng dụng nuôi cấy in vitro tế bào bào sâm Ngọc Linh